Nieuws

COLUMN: ‘Uireka doet ertoe!’

De wereld van gewasbescherming is er één vol dynamiek. Middelen die we in de landbouw gebruiken om veilig voedsel te produceren, staan in toenemende mate negatief in de belangstelling. Deze middelen worden in de media vaak aangeduid met het woord ‘landbouwgif’ en dat draagt bij aan de negatieve framing van gewasbeschermingsmiddelen in de maatschappij. In deze context wordt ook anders en strenger geoordeeld over toelatingen met als gevolg dat er steeds meer middelen van de lijst afgevoerd moeten worden. Tegelijkertijd loopt het minder vaart bij het op de markt komen van nieuwe middelen. Het gevolg op de korte termijn voelen we in de sector als meer schade in de gewassen en in sommige situaties juist méér gebruik van actieve stof. We kijken reikhalzend uit naar groene en laag-risico-middelen en ongetwijfeld gaat dat wat opleveren. De voorlopige resultaten van Uireka zijn in ieder geval hoopvol.

Maar de maatschappelijke houding ten aanzien van gewasbeschermingsmiddelen zal niet snel veranderen. Een recente ontwikkeling onderstreept dat nog eens. Het waterschap Vechtstromen wil de teelt van onder andere uien verbieden op de grond die zij aan boeren verpachten. Terecht is LTO hier zeer kritisch op, want kan een overheidsorgaan andere eisen toepassen dan de wettelijk geldende normen? Ook wijst LTO op onderzoeksprogramma’s als Uireka waarin de ontwikkeling wordt ingezet om de duurzaamheid van de uienteelt te verhogen. Daar ben ik beslist erg content mee.

Tegelijkertijd geeft het aan welk belang Uireka dient en welke verantwoordelijkheid dat met zich meebrengt. We zullen immers oplossingen moeten vinden voor een teeltwijze waarbij we gezonde, betaalbare en voor mens, natuur en omgeving veilige producten produceren. En waarmee de boer ook voldoende inkomen kan genereren. Het teeltsysteem moet daarom grondig herontworpen worden, want met de huidige wijze van telen lopen we onherroepelijk vast in de toekomst. Het wal gaat het schip keren als we het schip niet eerder van koers doen veranderen. Gelukkig wordt er op diverse plaatsen – zowel in onderzoek als in de praktijk – volop geëxperimenteerd met deze nieuwe systemen. Uireka vervult hierin een spilfunctie, samen met ruim 70 ketenpartners. Samen op zoek naar die koersverandering.

Laten we de actie van het waterschap vooral zien als een vuurtoren die ons het signaal geeft dat de wal te dichtbij komt.

Chris de Visser, algemeen projectleider Uireka 2.0