Nieuws

Werkgroep Stengelaaltjes: “Wij halen alles uit de kast om 30-50 populaties voor onderzoek beschikbaar te krijgen”

Om ‘grote’ stappen te kunnen zetten in het stengelaaltjesonderzoek heeft de onderzoekswerkgroep tientallen populaties met stengelaaltjes nodig. Na 1,5 jaar staat de teller inmiddels op 15. Het doel is en blijft echter 30-50 populaties te verzamelen om daarmee een brede representatie van de variatie in stengelaaltjes te kunnen karakteriseren. De herhaalde oproep aan akkerbouw Nederland om aantastingen te melden is daarom nog steeds van kracht. Welke stappen heeft de werkgroep met het beperkte aantal populaties inmiddels toch al gezet? Onderstaand een overzicht.

Deelproject 1: karakteriseren bodemeigenschappen en verzamelen populaties

Alle inspanningen van de werkgroep tot op heden zijn samen te vatten in drie deelprojecten. Binnen het eerste project zijn in 2020 5 populaties stengelaaltjes verzameld. Deze populaties zijn vermeerderd op tuinboon om voldoende materiaal te hebben voor moleculaire karakterisering en het doen van pottoetsen. Daarnaast heeft het verzamelen van nieuwe populaties continue aandacht. Verder was het de bedoeling om het karakteriseren van bodemeigenschappen op te pakken. In overleg met de Uireka stuurgroep is besloten dit voorlopig te beperken tot een rapport op basis van literatuuronderzoek.

Deelproject 2: optimaliseren extractie

In 2020 is extractie van stengelaaltjes uit water met de in Nederland gangbare methode Oostenbrinktrechter vergeleken met de zonale centrifuge. Met de eerste methode zijn alleen actieve aaltjes te vinden, met de tweede methode zouden ook de ruststadia gevonden kunnen worden. Extractie van actieve aaltjes was iets hoger met de Oostenbrinktrechter dan met de zonale centrifuge.

Dit jaar wil de werkgroep de extractie van ruststadia uit grond onderzoeken. De uitdaging hierbij is om de ruststadia tijdens de extractie in rust te houden. Dan immers weten we zeker dat de zonale centrifuge geschikt is om daadwerkelijk de ruststadia mee te extraheren, temeer omdat we niet weten of de ruststadia in veldgrond of tijdens de extractie makkelijk actief worden.

Deelproject 3: ontwikkelen pottoets ter bepaling van de waardplantstatus

De derde poot van de onderzoeksinspanning betreft het ontwikkelen van een pottoets; hoeveel stengelaaltjes inoculeer je op welke plaats van de plant, wat is de beste temperatuur om bij te werken, hoe lang moet een toets duren, waar in de plant/grond komen de aaltjes voor en hoe extraheer je ze het beste. Deze toets gebruiken we in een later stadium om te bepalen op welke waardplanten verschillende populaties zich kunnen vermeerderen. De resultaten van de waardplanttoets willen we koppelen aan de moleculaire karakterisering van de populaties. Juist hiervoor hebben we voldoende verschillende populaties stengelaaltjes nodig om de toetsen mee te kunnen uitvoeren. De basis van 5 populaties afkomstig uit ui, tulp en narcis is echter te smal. Daarom nogmaals een oproep voor nieuwe populaties. Heeft of kent u percelen met een zichtbare aantasting door stengelaaltjes, laat het ons dan weten! Alle onderzoekskosten komen voor onze rekening en alle informatie wordt strikt vertrouwelijk behandeld. U kunt hiervoor HLB-onderzoekers Anja Kombrink en Egbert Schepel benaderen via 0593-582828.

Meer informatie over de resultaten van het onderzoek tot op heden kunt u vinden in de onderzoeksrapportage 2020.